Trendy ekologiczne dotarły do niemal każdej dziedziny przemysłu, w tym do branży budowlanej. Współczesne konstrukcje betonowe powstają w oparciu o wytyczne projektowania środowiskowego, by istniały w zgodzie, a nie przeciw naturze.
Większości ludzi proces betonowania kojarzy się zapewne z wylewaniem płynnej masy betonowej w szalunki lub wprost do ziemi. Trzeba jednak pamiętać, że zabieg ten wpisuje powstającą konstrukcję na długie lata w daną przestrzeń, zmienia pejzaż miejsca i ingeruje w środowisko.
Jak ważny jest początek
Jeszcze do niedawna niewiele osób przejmowało się faktem długofalowego wpływu betonu na otoczenie. Wylewano go wszędzie, gdzie uznano to za konieczne. Kojarzony był bowiem z końcowym efektem całego cyklu produkcyjnego. Beton to dająca zamknąć się w niemal dowolny kształt masa służąca powstawaniu budowli. Tymczasem problem jest dużo bardziej złożony. Ingerencja w środowisko zaczyna się już na początku jego produkcji, ponieważ wymaga ona zużycia dużych ilości surowców (kruszywo, cement, stal, dodatki) i energii (kosztem emisji gazów cieplarnianych). Ponadto betoniarnie nie powstają przy każdym placu budowy, w skutek czego konieczny jest transport na miejsce przeznaczenia.
To nie koniec problemów. Pracownicy ochrony środowiska zwrócili uwagę na dodatkowe kwestie:
- zanieczyszczenia placu budowy na skutek zapylenia i pozostawienia resztek betonu,
- zużycie i zniszczenia terenu spowodowane pracą ciężkiego sprzętu,
- hałas płoszący zwierzęta,
- konserwacja istniejących obiektów i utylizacja produktów rozbiórki budynków.
Ponadto zaczęto postrzegać beton jako swego rodzaju „ciało obce” w organizmie ziemi, które nawet po usunięciu, czyli rozebraniu budowli, pozostawia ślad w postaci niemal księżycowego krajobrazu.
Projektowanie środowiskowe
Mimo wszystko należy pamiętać, że beton pozostaje wciąż w skali globalnej najważniejszym materiałem budowlanym, dlatego zarzucenie korzystania z jego możliwości byłoby bezsensowne. W celu zniwelowania antagonizmów na linii beton-środowisko odbyło się więc kilka międzynarodowych konferencji i sympozjów, a szereg sformułowanych w ich trakcie wniosków zaowocował powstaniem projektowania środowiskowego (źródło: http://www.iso.org.pl/zarzadzanie-srodowiskowe). Zakłada ono dalsze użycie betonu w branży budowlanej przy jednoczesnym ograniczeniu szkodliwych skutków dla środowiska. Zdaniem twórców tej teorii już na etapie planowania należy ocenić ewentualny negatywny wpływ budowli i dążyć do jego zminimalizowania, dbając przy tym o trwałość konstrukcji i zgodność z projektem. Naukowcy przystąpili więc do pracy, ujmując problem betonu całościowo: od powstania aż do recyklingu. W efekcie tego w procesie produkcji betonu odnotowano znaczny spadek zużycia surowców i paliw nieodnawialnych. Ponadto powstawanie nowych budowli powinno być poprzedzone badaniami na temat ich wpływu na różnorodność biologiczną. Równie ważne jest, by przewidzieć, jak konstrukcja będzie oddziaływać na środowisko przez cały cykl jej istnienia. Niewątpliwie duży nacisk na korzystanie z takich rozwiązań wywierają organizacje pozarządowe i władze lokalne oraz klienci, którzy pragną usytuować swoje obiekty w ciekawej scenerii.
Wydawać by się mogło, że zagadnienie betonu nie jest specjalnie złożone. Tymczasem użycie tej substancji niesie ze sobą wiele problemów. Niektóre z nich mają charakter globalny, inne dotykają miejsca użycia betonu. Bez tego materiału nie powstałoby wiele pożytecznych konstrukcji, jak np. mosty i tunele, które pomagają w pracy i życiu codziennym. Mosty stoją nad rzekami, a tunele przecinają wnętrza gór, nie naruszając ich. Rozsądne korzystanie z możliwości, jakie daje beton, oraz dbałość o otoczenie naturalne gwarantują stabilny rozwój branży budowlanej oraz zachowanie środowiska dla przyszłych pokoleń. Więcej ciekawych informacji na temat możliwości wykorzystania betonu można znaleźć na stronie stambet-bud.pl.
