W pierwszych latach ubiegłego wieku na terenie Szpitala Psychiatrycznego w Pruszkowie została wybudowana cerkiew w popularnym w tym okresie w stylu ormiańskim. Wówczas teren Pruszkowa był w granicach zaboru rosyjskiego.
Świątynia powstała na polecenie dyrektora szpitala Iwana Szabasznikowa. Projekt architekta Feddersa zakładał świątynię na planie krzyża greckiego z czterema wejściami z wolnostojącą dzwonnicą. Całkowity koszt inwestycji zamknął się sumą 13,5 tys. rubli (wartość około 10,5 kg złota). Poświęcenie miejsca pod budowę cerkwi nastąpiło 4 sierpnia 1904 roku. Cerkiew wyświęcono ku czci św. Aleksego na pamiątkę urodzin następcy tronu carskiego cesarzewicza Aleksego. Obiekt miał służyć rosyjskiemu personelowi szpitala.
W cerkwi znajdowało się jedno wejście główne oraz trzy boczne prowadzone bezpośrednio za carskie wrota (w cerkwiach to główne drzwi w ikonostasie). W świątyni znajdowały się liczne relikwiarze, świeczniki, ikony oraz bogato zdobione polichromie i freski. W 1915 roku, gdy administracja carska wycofywała się z terenów Królestwa Polskiego, zabrała ze sobą na wschód sprzęt cerkwi.
Przez następne lata obiekt popadał w ruinę. Dopiero w 1928 roku została podjęta decyzja o przekształceniu cerkwi w kościół rzymskokatolicki pw. Przemienienia Pańskiego. Zlikwidowano prawosławne krzyże zastępując je krzyżami rzymskimi. Jedno z wejść przekształcono w zakrystię, przebudowano wejście główne, podziemia oraz dzwonnicę. Wystrój wewnętrzny uzupełniono organami z 1899 roku konstrukcji Jana Szymańskiego. Pojawił się obraz „Przemienienie Pańskie” oraz żyrandol z kaplicy sióstr miłosierdzia (obecne przedszkole). W 1929 roku jeden z długoletnich pacjentów szpitala o nazwisku Wisłocki w absydzie ołtarza namalował obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
W latach 50. XX wieku na polecenie dyrekcji kościół został zamknięty. Odbywała się w nim jedynie niedzielna Msza Święta. Dopiero pod koniec lat 60. zezwolono na ponowne otwarcie. W tym czasie świątynia popadła w ruinę. Remontu podjął się ówczesny kapelan ks. Roman Indrzejczyk. Od 1986 roku rektorat objęli ojcowie Kamilianie.
Kościół szpitalny pw. Przemienienia Pańskiego jest przykładem wielokulturowej osady jaką był Pruszków na początku XX wieku.
Jacek Dobrosz
Źródło fot.: Regio-Media
[facebook_like_button]
